Thông tin Đại kiện tướng số 1 Việt Nam Lê Quang Liêm sẽ không tham dự SEA Games 33-2025 tại Thái Lan đã được công bố sớm và nhanh chóng nhận được sự đồng thuận từ giới chuyên môn. Đây không phải là một “cú sốc” mà được xem như điều bình thường, phản ánh sự phát triển của cờ vua Việt Nam.
Nếu như trước đây, sự góp mặt của Quang Liêm gần như là “điều kiện bắt buộc” để đảm bảo thành tích ở SEA Games, thì nay đội tuyển đã đủ lực lượng để không phụ thuộc vào anh. Thay vì đặt nặng một giải đấu khu vực, cờ vua Việt Nam hướng tới các mục tiêu mang tầm vóc quốc tế như Olympiad, World Cup hay giải vô địch thế giới.
Lịch thi đấu chồng chéo, lựa chọn hợp lý
Đầu năm 2025, kế hoạch ban đầu vẫn có tên Quang Liêm trong danh sách tham dự SEA Games. Tuy nhiên, với lịch làm việc dày đặc tại Mỹ và các giải đấu quốc tế quan trọng, anh buộc phải rút lui. Ông Nguyễn Minh Thắng – phụ trách bộ môn Cờ vua (Cục TDTT Việt Nam), đồng thời là Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Liên đoàn Cờ Việt Nam – nhấn mạnh rằng đội tuyển đã chủ động tính toán nhân sự từ sớm, nên không bị động khi Quang Liêm vắng mặt.
Theo điều lệ, môn cờ tại SEA Games 33 chỉ có hai nội dung cờ vua (bên cạnh sáu nội dung Makruk và ASEAN Chess). Vì số lượng nội dung hạn chế, đội tuyển hoàn toàn có thể sắp xếp lực lượng phù hợp. Nhiều khả năng, Nguyễn Ngọc Trường Sơn và Lê Tuấn Minh sẽ thi đấu đôi nam cờ nhanh, trong khi nội dung nữ do Phạm Lê Thảo Nguyên và Võ Thị Kim Phụng đảm trách. Đây đều là những gương mặt dày dạn kinh nghiệm, từng mang về nhiều huy chương quốc tế.
Thành tích SEA Games: không chỉ dựa vào Quang Liêm
Lịch sử gần đây cho thấy, cờ vua Việt Nam đã gặt hái thành công ngay cả khi Quang Liêm không góp mặt. Tại SEA Games 31-2021 trên sân nhà, các kỳ thủ nam đoạt hàng loạt huy chương vàng: Trường Sơn vô địch cờ tiêu chuẩn và cờ nhanh, Lê Tuấn Minh thắng ở cờ chớp, trong khi nội dung đồng đội có sự đóng góp của Quang Liêm, Tuấn Minh và Trần Tuấn Minh.
SEA Games 32-2023 tại Campuchia thậm chí không có nội dung cờ vua, chỉ có cờ Ouk Chaktrang (cờ ốc). Dù là môn thi đấu mới mẻ, Việt Nam vẫn giành 2 HCV, 1 HCB và 7 HCĐ. Điều này chứng minh sức mạnh chiều sâu của đội tuyển. Như vậy, khoảng trống mà Quang Liêm để lại không phải “vấn đề sống còn” mà chỉ đơn giản là cơ hội để những gương mặt khác khẳng định bản thân.
Quang Liêm và mục tiêu toàn cầu
Ở thời điểm hiện tại, Quang Liêm vẫn là kỳ thủ hàng đầu Đông Nam Á và nằm trong nhóm 25 kỳ thủ mạnh nhất thế giới với Elo 2.729. Năm 2024, anh đã góp mặt ở Olympiad cũng như các giải vô địch cờ nhanh, cờ chớp thế giới. Thành tích và vị thế ấy khẳng định mục tiêu của anh – cũng như của cờ vua Việt Nam – không thể chỉ bó hẹp ở đấu trường SEA Games.
Với lịch trình quốc tế dày đặc, việc Quang Liêm không thi đấu ở một giải khu vực là hoàn toàn hợp lý. Sự vắng mặt của anh không phải vì thiếu quyết tâm, mà đơn giản là để tập trung cho các sân chơi mang tính chiến lược hơn, nơi Việt Nam có thể nâng cao vị thế trên bản đồ cờ vua thế giới.
Lực lượng kế cận đầy triển vọng
Điểm sáng lớn nhất của cờ vua Việt Nam là không còn phụ thuộc vào một cá nhân. Bên cạnh những gương mặt kỳ cựu như Trường Sơn, Tuấn Minh, Thảo Nguyên, Kim Phụng, đội tuyển còn sở hữu thế hệ tài năng trẻ nổi bật: Đầu Khương Duy, Bành Gia Huy, Phạm Trần Gia Phúc…. Đây là những kỳ thủ được gia đình và doanh nghiệp đầu tư cho ra thi đấu quốc tế thường xuyên, qua đó nhanh chóng tích lũy kinh nghiệm và Elo.
Chính sự chủ động xã hội hóa trong nhiều năm qua đã giúp thể thao trí tuệ Việt Nam tạo ra hệ sinh thái bền vững: tổ chức các giải quốc tế lấy chuẩn Đại kiện tướng ngay tại trong nước, song song với việc hỗ trợ kỳ thủ trẻ tham dự các giải lớn. Nhờ vậy, đội tuyển luôn có những nhân tố kế cận sẵn sàng thay thế khi cần.
Chiến lược phát triển dài hạn
Đại kiện tướng quốc tế Bùi Vinh từng nhấn mạnh, mục tiêu của cờ vua Việt Nam không dừng lại ở việc giành huy chương SEA Games, mà là tạo ra thêm nhiều Đại kiện tướng và Kiện tướng quốc tế. Chỉ khi có đội hình đông đảo đạt chuẩn cao nhất, Việt Nam mới thực sự chứng minh vị thế.
Việc Lê Quang Liêm không dự SEA Games 33 phản ánh đúng định hướng này: ưu tiên những sân chơi toàn cầu, nâng tầm vị thế thay vì chỉ “ôm chắc” chiến thắng ở khu vực. Trong bối cảnh đó, SEA Games trở thành bước đệm, một chặng dừng chân, còn đích đến thực sự là Olympiad, World Cup, ASIAD và các giải vô địch thế giới.
Kết luận
Có thể nói, sự vắng mặt của Lê Quang Liêm ở SEA Games 33 hoàn toàn không phải là nỗi lo. Trái lại, nó cho thấy sự trưởng thành của cờ vua Việt Nam, khi đội tuyển đã có lực lượng đủ mạnh và định hướng chiến lược rõ ràng. Quang Liêm tiếp tục theo đuổi mục tiêu quốc tế, trong khi các đồng đội và thế hệ trẻ sẵn sàng gánh vác trọng trách khu vực.
SEA Games, với cờ vua Việt Nam lúc này, chỉ còn là một trạm dừng nhỏ trên hành trình dài hướng tới những sân khấu đỉnh cao của thế giới.